3d laser scanning for heritage

Üçüncü Dəfə Lazer Skanningi Mirasın Qorunmasında Yeni Üfüqlər

Üçüncü dəfə lazer skanningi (3D lazer skaninq), mədəni irsin qorunması və bərpasında inqilabi bir texnologiya olaraq ortaya çıxmışdır. Bu texnologiya, tarixən qiymətli olan və müasir dövrdə qorunma altına alınması tələb olunan tarixi abidələrin dəqiq və yüksək keyfiyyətli 3D modellərinin yaradılmasına imkan tanıyır. Üzbekistan kimi zəngin tarixi mirasa sahib olan ölkələr üçün bu, böyük bir əhəmiyyət kəsb edir.

3D lazer skaninq, işıq şüalarının obyektlərə yönəldilməsi və geri dönən əks olunma zamanı məsafələrin ölçülməsi prinsipi ilə işləyir. Bu, bir neçə milyon nöqtənin məlumatlarını toplamaqla, mükəmməl detal və dəqiqliklə 3D modelini yaratmağa imkan verir. Nəticədə, bu modellər arxitektura, arxeologiya və konservasiya sahələrində istifadə edilərək, tarixi abidələrin qorunması üçün əvəzolunmaz bir resurs təmin edir.

Bu texnologiyanın bir neçə əsas üstünlüyü vardır. İlk növbədə, lazer skaninqi zaman və resursları effektiv şəkildə idarə etməyə imkan verir. Məsələn, ənənəvi ölçmə metodları ilə bir obyekti ölçmək uzun saatlar ala bilər. Lakin lazer skaninqi, bir neçə dəqiqədə həm dəqiqlik, həm də keyfiyyət təmin edərək, bu müddəti xeyli qısaldır.

İkincisi, 3D lazer skaninqi ilə əldə olunan məlumatlar, obyektlərin uzunmüddətli monitorinqini həyata keçirmək üçün ideal bir zəmin yaradır. Bu, bərpa işləri aparılarkən, zamanla olan dəyişiklikləri izləmək və abidələrin müddətli qorunma strategiyalarını inkişaf etdirmək üçün əhəmiyyətlidir.

Bununla yanaşı, 3D lazer skanningi, ictimaiyyətin tarix və mədəni irs haqqında daha geniş məlumat əldə etməsinə kömək edir. Yaradılan 3D modellər, muzeylərdə, sərgilərdə və müxtəlif onlayn platformalarda paylaşıla bilər. Bu, daha çox insanın bu irsi tanımasına və qorumasında aktiv rol oynamasına imkan tanıyır.

Son olaraq, 3D lazer skaninqi, mədəni irsi qorumağa istiqamətlənmiş beynəlxalq əməkdaşlıq layihələrində də mühüm rol oynayır. Üzbekistan, bu texnologiyanı istifadə edərək, dünya miqyasında mütəxəssislərlə əməkdaşlıq edə və irsi qoruma sahəsində yeni yanaşmalar əldə edə bilər.

Nəticə olaraq, 3D lazer skaninqi, mirası qorumaq üçün müasir dövrdə bir fürsət yaradan bir texnologiyadır. Üzbekistanın zəngin tarixi və mədəni irsinin qorunmasında bu texnologiyanın rolu, yalnız local cəmiyyətlər üçün deyil, bütün dünya üçün əhəmiyyətlidir. Mədəni irsimizi sonrakı nəsillərə ötürmək üçün bu cür innovativ yanaşmalara investisiya etmək, bizim məsuliyyətimizdir.